شرکت اسپیس-اکس و استفاده مجدد از موشک

یک شرکت آمریکایی در نظر دارد موشک حامل یک سفینه فضایی را برای استفاده مجدد به زمین بازگرداند.

روز سه شنبه، ۱۶ دی قرار است یک موشک حامل محموله‌ای به وزن بیش از دو تن از پایگاه هوایی کیپ کاناورال در کالیفرنیا به فضا پرتاب شود و پس از انجام ماموریت، قطعات آن سالم بر یک سکوی شناور در اقیانوس آرام فرود آید.
معمولا موشک‌هایی که سفینه‌های فضایی را به فضا پرتاب می‌کنند از قسمت‌ها یا “مراحل” مختلف تشکیل می‌یابند که هرکدام پس از آنکه نقش خود را در بالا بردن سفینه انجام داد، از بقیه جدا می‌شود در دریا یا سطح زمین فرو می‌افتد و قابل استفاده مجدد نیست. شرکت اسپیس-اکس در نظر دارد به منظور کاهش هزینه سفرهای فضایی، این قطعات را سالم به زمین بازگرداند و از آنها برای پرتاب سفینه‌های بعدی استفاده مجدد کند.
برنامه شرکت این است که موشکی که سفینه “دراگون” حامل محموله بیش از دو تن را به فضا پرتاب می‌کند پس از آنکه تا ارتفاع بیش از دویست و چهل کیلومتری بالا رفت، سفر بازگشت خود را آغاز کند، به زمین بازگردد و به طور عمودی، سالم بر یک سکوی شناور بنشیند.
با توجه به ارتفاع پرواز این موشک، فرود آوردن آن بر سطح کوچک یک سکوی شناور نیاز به دقت فراوان دارد و به همین دلیل هم این پرواز توجه فراوانی را به خود جلب کرده است.
سفینه حامل محموله برای استفاده سرنشینان ایستگاه فضایی در نظر گرفته شده و پس از قرار گرفتن آن در مدار زمین، به این ایستگاه تحویل خواهد شد. در ماه اکتبر، سفینه دیگری حامل محموله مورد نیاز ایستگاه فضایی که توسط شرکت دیگری به نام “اربیتال ساینسز” ساخته شده بود هنگام پرتاب منفجر شد و سرنشینان ایستگاه از آن زمان منتظر مواد و تجهیزات مورد نیاز خود بوده‌اند.
در صورت موفقیت تجریه اسپیس-اکس، هزینه پرتاب سفینه به فضا در آینده به طرز قابل توجهی کاهش خواهد یافت و به انجام سفرهای فضایی کمک خواهد کرد.
تا کنون، شرکت اسپیس-اکس آزمایش‌هایی را در مورد بازگرداندن اجزای موشک‌های فضایی انجام داده و براساس نتیجه این آزمایش‌ها، امکان موفقیت در بازگرداندن این موشک به زمین را ۵۰-۵۰ ارزیابی کرده است.
البته بازگرداندن سفینه‌ها به زمین پس از انجام ماموریت دستاورد جدیدی نیست و پیش از این، فضاپیماهای رفت و برگشت مورد استفاده قرار داشته‌اند اما به گفته کارشناسان، هزینه بازسازی این فضاپیماها در حدی بوده که عملا صرفه جویی چندانی صورت نگرفته است.
در صورت موفقیت برنامه شرکت اسپیس-اکس، این اقدام به عنوان یک دستاورد فنی مهم مورد تمجید قرار خواهد گرفت اما برخی از کارشناسان در مورد جنبه‌های تجاری آن ابراز تردید کرده و گفته‌اند بعید است صاحبان سفینه‌های فضایی به این زودی‌ها حاضر شوند سفینه‌های گرانقیمت خود را با موشک‌های “دست دوم و مستعمل” راهی فضا کنند.
البته این شرکت مستقر در کالیفرنیا پیشاپیش هم توانسته است خدمات خود را با هزینه کمتری نسبت به شرکت‌های رقیب در اختیار مشتریان قرار دهد و موفقیت در آزمایش روز سه شنبه زمینه مساعدی را برای کاهش بیشتر هزینه‌ها در آینده فراهم خواهد آورد. در عین حال، التون ماسک، مدیرعامل اسپیس-اکس تاکید داشته که برنامه جدید باعث نمی‌شود این شرکت از وظیفه اصلی خود در حال حاضر، یعنی رقابت در زمینه پرتاب سفینه فضایی با موشک‌های تازه ساز منحرف شود.