جایگزین جدید تلسکوپ‌های اشعه ایکس بازنشسته

محققان در حال کار بر روی طرح مفهومی تلسکوپ پیشرفته برای اختر فیزیک انرژی بالا (Athena) هستند که در صورت تأیید طرح و اختصاص بودجه می‌تواند تا سال ۲۰۲۸ به فضا پرتاب شود.

عمر اغلب تلسکوپ‌های فضایی اشعه ایکس در مدار زمین تا سال ۲۰۲۰ میلادی پایان می پذیرد و محققان بدنبال یافتن جایگزین مناسبی برای رصد اعماق فضا هستند.

با توجه به کسری بودجه ناسا، آژانس فضایی اروپا (ESA) نیازمند اقدام سریع و مستقل برای پوشش دادن وقفه در اخترشناسی با کمک اشعه ایکس است.

تا پایان ماه جاری میلادی، آژانس فضایی اروپا در خصوص مأموریت های علمی اولویت دار تصمیم گیری خواهد کرد و تا سال آینده نیز نوع مأموریت هر پروژه تعیین خواهد شد.

پرتوهای اشعه ایکس تنها از فضا مرئی هستند و باید تا دو دهه آینده جایگزینی برای تلسکوپ های موجود طراحی و به فضا پرتاب شود، در غیر این صورت اخترشناسان دید اشعه ایکس در فضا را طی دهه ۲۰۲۰ میلادی از دست خواهند داد.

رصدخانه بین المللی اشعه ایکس (IXO)‌ پیش از این تحت حمایت آژانس فضایی اروپا، ناسا و آژانس اکتشافات هوافضا ژاپن قرار داشت، اما با کسری بودجه ناسا بخشی از این حمایت ها متوقف شده است.

محققان اروپایی امیدوارند که تلسکوپ اشعه ایکس Athena بصورت مستقل از ناسا و بر پایه تلسکوپ نیوتن-XMM که در مدار زمین قرار دارد، ساخته شده و بتواند دید اشعه ایکس عمق فضا را حفظ کند.

بر اساس طرح مفهومی، این تلسکوپ از صفحات سیلیکونی ساخته می شود که باعث کاهش وزن شده و امکان انتقال به مدار با کمک موشک آریان-۵ را فراهم می کند.

این تلسکوپ مجهز به آشکارساز اشعه ایکس جدید IFU خواهد شد که تغییرات لحظه یی در گرما هنگام رصد فوتون اشعه ایکس را تشخیص می دهد؛ همچنین با کمک تصویرساز CALLE رصد منطقه وسیعی از کیهان با حساسیت بالا فراهم می‌شود.

بودجه پیش بینی شده برای این طرح ۱.۶ تا ۱.۸ میلیارد دلار تخیمن زده می‌شود که هزینه‌های پرتاب را نیز در بر می‌گیرد و در صورت تأیید از سوی آژانس فضایی اروپا (ESA) می تواند تا سال ۲۰۲۸ به فضا پرتاب شود.