راز حلقهی” F ” سیاره کیوان بر ملا شد
حلقهی “F” نزدیک به ۱۴۰٫۰۰۰ کیلومتر (۸۷٫۰۰۰ مایل) از ششمین سیاره منظومه خورشیدی، سیاره کیوان فاصله دارد. این حلقه در مرز بین دیگر حلقههای سیاره کیوان(زحل) و اقمار آن گردش میکند.
در ناحیه نزدیکتر به سیاره حلقه بر گردن کیوان، میلیونها قطعه یخی، هالههای خیرهکنندهای را تشکیل دادهاند که توسط نیروهای جاذبهای جزر و مدی قدرتمند از پیوست آنها به قمرهای کیوان جلوگیری میشود.
سامانه حلقوی تماشایی کیوان دارای ۹ حلقه ی کامل و چندین کمان ناپیوسته است، همه اینها از قطعات یخی به همراه مقادیر کمتری خرده سنگ و غبار تشکیل شدهاند.
در فاصلهای دورتر نسبت به کیوان قمرهای اصلی آن قرار دارند، آنقدر دور که بتوانند جو خود را داشته باشند: میماس، انسلادوس و تایتان. تایتان تنها قمر در منظومه خورشیدی است که دارای جوی قابل توجه است.
در منطقهی مرزی بین این دو فاصله، قطعات یخی حلقه اف در نواری به پهنای حدود ۱۰۰ کیلومتر به دور کیوان میچرخند، همچنین به دور قمرهای پرومتیوس و پاندورا نیز میچرخند. دانشمندان مدت زیادی است که میدانند این دو قمر موسوم به قمرهای چوپان، سبب شکلگیری حلقه اف شدهاند.
آنچه آنها نمیدانستند این مساله بود که این ساختار غیر معمول چگونه شکل گرفته است؟
ریوکی هیودو و کیجی اوتسوکی دو منجم دانشگاه کوبه ژاپن هستند که توسط شبیهسازیهای کامپیوتری نشان دادهاند پرومتیوس و پاندورا به نوعی محصول جانبی یک تصادم در ناحیه خارجی سامانه حلقوی کیوان هستند. گمانهزنیهای قبلی بیان میکردند اگر دو قمر کوچک یخی به صورت رودررو با یکدیگر برخورد کنند این تصادم سبب از هم پاشیدگی آنها میشود و حلقهای دیگر به مجموعه حلقههای کیوان اضافه می شود.
در حدود ۶۰ قمر به دور کیوان میچرخند که علاوه بر این تعداد، صدها قمرواره چون پرومتیوس و پاندورا در حلقه “F”، نیز به دور آن در گردش هستند.
اما اگر این دو شی برخوردکننده از مادهای کمتر شکننده تشکیل شده باشند و به صورت پهلو به پهلو بههم برخورد کنند، چه خواهد شد؟
این محققین میگویند:
در این حالت، در مقایسه با حالت نابودی کامل قمرهای کوچک، به گونهای از هم پاشیدگی جزیی رخ میدهد.چنین برخوردی منجر به ایجاد حلقهای نازک از ذرات میشود که در نهایت حلقه جدید از آنها شکل میگیرد.
هیودو و اوتسوکی در گام بعد حدس میزنند این نوع شکلگیری یک پدیده عجیب و غریب یکباره نباشد بلکه پدیده شکل گیری حلقه بدین صورت احتمالا نتیجه طبیعی شرایط خاص سیارههای گازی است. آرلین کریدا دانشمند مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه در این رابطه نظر خود را در نشریه علوم زمین انتشارات Nature چنین آورده است:
این نظریه نه تنها برای توجیه حلقه “F” کیوان به کار میآید بلکه همچنین ممکن است شرحی بر ساختار سامانه اورانوسی نیز ارایه دهد.
کیوان دومین سیاره بزرگ منظومه شمسی بعد از سیاره برجیس(مشتری) است و شعاعی در حدود ۹ برابر شعاع زمین دارد. سامانه حلقوی تماشایی آن دارای ۹ حلقه ی کامل و چندین کمان ناپیوسته است، همه اینها از قطعات یخی به همراه مقادیر کمتری خرده سنگ و غبار تشکیل شدهاند.
بیشتر اطلاعات و تصاویر با وضوح بالای ما از کیوان و حلقههای آن توسط کاوشگر فضایی کاسینی جمعآوری شده است که در سال ۲۰۰۴ به نزدیکی این سیاره غول پیکر رسیده بود.
تبلیغات
با ما صفحه اول گوگل را تجربه کنید خرید بک لینک ، بک لینک