قدر ظاهری

قدر ظاهری اجرام سماوی با نماد m بیانگر روشنایی ظاهری یک جرم ودر واقع نور رسیده به زمین است. از آنجائی که ستاره ها در فاصله متفاوتی از ما قرار دارند این معیار نشان دهنده درخشندگی واقعی آنها نیست. تفاوت درمقدار نور دریافتی به ازاء هر قدر به معنای ۵۱۲/۲ بار تغییر در مقدار درخشندگی است. برای مثال یک ستاره با قدر ظاهری ۵ به اندازه ۵۱۲/۲ بار از یک ستاره باقدر ۶ روشنتر به نظر می رسد و این به معنای بیشتر بودن مقدار انرژی برونداد آن نیست. هر مقدار قدر یک ستاره عدد بزرگتر باشدروشنایی ظاهری آن کم تر خواهد بود. قدر ظاهری خورشید ۷۳/۲۶- (درخشان‌ترین جرم آسمانی) ماه ۶/۱۲- حداکثر درخشندگی ظاهری زهره ۴/۴- حداکثر قدر مریخ ۸/۲- (دلیل این که گفته می شود حداکثر: به این دلیل است که قدر این اجرام باتوجه به فاصله وموقعیت قرارگیریشان نسبت به خورشید از لحاظ زاویه‌ای تغییر می کند) قدر ستاره شعرای یمانی که پرنورترین ستاره است ۵/۱- قدر ضعیفترین ستاره که در مناطق شهری دیده می شود ۳+ قدر ضعیفترین ستاره که در مناطق بیرون از شهر و بدور ازآلودگی نوری دیده می شود۲/۶+ پرنورترین کوازار ۶/۱۲+ ضعیفترین ستاره قابل مشاهده با تلسکوپ ۸ متری زمینی ۲۷+ ضعیفترین ستاره قابل مشاهده با تلسکوپ هابل ۳۰+ و ضعیفترین ستاره قابل مشاهده با تلسکوپ Owl که در سال ۲۰۲۰ تکمیل خواهدشد از قدر ۳۸ می باشد.

این روش درجه‌بندی روشنایی ستاره ها اولین بار توسط ابرخس استفاده شده است. او ستاره ها را در ۶ رده روشنایی از پرنورترین تا کم نورترین قرار داده بود بدین ترتیب که به پرنورترین قدر ۱ وبه کم نورترین قدر ۶ نسبت داده شده بود. بعدها مشخص شد تفاوت در هر قدر به اندازه ۵۱۲/۲ یا ریشه پنجم عدد ۱۰۰ می‌باشد.از آنجاییکه حساسیت چشم انسان لگاریتمی است طبیعت قدر هم بصورت لگاریتمی است.اندازه هر جسم درخشنده طبق رابطه زیر به شار مشاهده شده جسم بستگی دارد.

m=-2.5log(f)+k

که در آن f شار انرژی مشاهده شده بر حسب ارگ در ثانیه در سانتی متر مربع است.شار انرژی را را می توان به عنوان تابعی از درخشندگی ذاتی ستاره طبق رابطه زیردر نظر گرفت

F=L/(4пr*r)

که در آن L درخشندگی ذاتی وr فاصله تا آن ستاره می باشد.با این حساب تفاوت به اندازه یک قدر با رابطه زیر بیان می شود

m1-m2=2.5Log(f2/f1)

ثابت K با اختصاص عدد قدر به بعضی از ستاره های استاندارد به عنوان مرجع کالیبره بدست می آید.

قدر مطلق که با حرف M نشان داده می شود نیز همان قدر ظاهری است با این شرط که ستاره به طور فرضی به فاصله ده پارسکی یا ۳۲ سال نوری آورده شود.