فضاپیمای داون برای همیشه به‌دور سرس خواهد چرخید

ناسا مجوز دومین تمدید ماموریت فضاپیمای داون (Dawn به معنی سپیده‌دم) را که تاکنون به کاوش سیارک وستا (Vesta) پرداخته و در دو سال گذشته به‌دور سیاره کوتوله سِرِس (Ceres) گردش می‌کرده است، صادر کرد. این فضاپیما تا زمانی که سوختش به پایان برسد به گردش خود به‌دور سرس ادامه می‌دهد.

درحال حاضر گروه به‌دنبال انتقال فضاپیما به مدار جدیدش است. این مدار داون را تا ارتفاع ۲۰۰ کیلومتری سرس پایین می‌آورد که تقریبا دو برابر نزدیک‌تر از کمترین فاصله‌ای است که تاکنون این کاوشگر از سیاره کوتوله سرس گرفته؛ رکورد قبلی داون ۳۸۵ کیلومتر بوده است.

این پرواز به داون اجازه می‌دهد تا نگاه بهتری به سطح سیاره کوتوله بیندازد، عکس‌هایی در نور مرئی بگیرد و با استفاده از ابزار فروسرخ مواد معدنی‌اش را بررسی کند. این فضاپیما همچنین با استفاده از طیف‌سنج نوترونی و پرتو گامایش اطلاعات بیشتری جمع‌آوری خواهد کرد، که به پژوهشگران اجازه می‌دهد بفهمند لایه بالایی سرس از چه چیزی ساخته شده است و چه‌قدر یخ در آن وجود دارد.

فروردین ۱۳۹۷/آوریل ۲۰۱۸ برای سرس تاریخ مهمی‌ خواهد بود، زمانی که سیاره کوتوله به نزدیکترین فاصله‌اش از خورشید می‌رسد. دانشمندان انتظار دارند که با نزدیک شدن به خورشید، یخ بیشتری از سطحش ذوب شود و بخار آب، جو موقتی و بسیار ضعیفی در اطراف سرس ایجاد کند. تلسکوپ فضایی اروپایی هرشل، چنین پدیده‌ای را قبل از رسیدن داون به سرس ثبت کرده بود.

گروه انتظار دارد داون تا تابستان ۱۳۹۷/نیمه دوم ۲۰۱۸ به انجام وظایفش ادامه دهد. این فضاپیما تا پیش از قرار گرفتن در مدار نهایی‌اش، تا حد امکان اطلاعات علمی جمع‌آوری خواهد کرد. برعکس رُزتا یا کاسینی، این ماموریت با انفجار به پایان نمی‌رسد. هدف دانشمندان حفاظت سرس از آلودگی زمینی است. داون پس از قطع ارتباطش با زمین، به ماهواره دائمی سیاره کوتوله تبدیل خواهد شد.

ماموریت داون اولین ماموریت فضایی شامل گردش کاوشگری به‌دور دو جرم مختلف منظومه شمسی است. این فضاپیما سیارک وستا را به مدت ۱۴ ماه بین سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ / ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ کاوش و سپس به سمت سرس نقل مکان کرد که اسفند ۱۳۹۳/ مارس ۲۰۱۵ به آن رسید.

فضاپیمای داون به اخترشناسان کمک کرده است که برخی از اسرار سرس را کشف کنند، از جمله نقطه درخشانی روی آن که رسوب نمکی ناشی از نوعی فوران از سطح سرس‌ ‌است که احتمالا با برخورد جسمی به این سیاره کوتوله مرتبط بوده است.