هرکجا هستم، باشم آسمان مال من است

روزجهانی نجوم فرصتی برای شعله ور کردن جرقه ‌های کنجکاوی علمی در ذهن افراد بسیار و درعین ‌حال الگویی مناسب برای سایر رشته ‌های علمی است تا با بررسی نقاط ضعف و قوت آن، برنامه ‌های مشابهی را برای توسعه علوم در ایران پایه گذاری کنند.

نقطه آغازین این رویداد به سال ۱۹۷۳ ( بهار ۱۳۵۲) برمی گردد که ‘داگ برگر’ در کالیفرنیا با بردن تلسکوپ به میان مردم سعی کرد آنها را با این دانش آسمانی بیش از پیش آشنا کند.از اهداف این مناسبت بین المللی این است که به جای اینکه مردم به رصدخانه ها بروند تلسکوپ ها به میان مردم بیایند و مردم بیش از پیش به جذابیت های آسمان آشنا شوند.
علاوه بر این حدود ۳۵ سال قبل این ضرورت احساس شد که به جز روز جهانی ستاره شناسی هفته ای را نیز به این مهم اختصاص یابد و در سال ۱۹۸۰ میلادی ( ۱۳۵۹) کمیته ای به این منظور تشکیل و سال۱۹۸۱ (۱۳۶۰) برنامه هایی جهت هفته جهانی ستاره شناسی اختصاص پیدا کرد.

***برگزاری روز جهانی نجوم در ایران
رییس انجمن نجوم آماتوری ایران در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت: در ایران از سال ۱۳۸۰ برنامه هایی به مناسبت روز جهانی نجوم به اجرا درآمد که نقطه آغازی برای پیوستن این کشور به این حرکت جهانی محسوب می شود.
مهندس مسعود عتیقی ادامه داد: انجمن نجوم آماتوری ایران در سال ۱۳۷۹پس از مکاتبه با لیگ جهانی برگزار کننده روز جهانی نجوم، برای اولین بار همزمان با این روز در کل جهان برنامه هایی را در فرهنگ سرای بهمن جهت عمومی سازی دانش ستاره شناسی برگزار کرد.
وی خاطر نشان کرد: لیگ جهانی به روز شنبه به عنوان روز رسمی تاکید دارد و همه ساله از میانه ماه آوریل (فروردین) تا میانه ماه مه (اردیبهشت) روز شنبه ای که به تربیع اول ماه نزدیک باشد را به عنوان روز جهانی ستاره شناسی انتخاب می نمایند و از دوشنبه قبل آن تا یکشنبه بعد از این روز هفته جهانی ستاره شناسی شناخته می شود.
عتیقی دلیل توجه این لیگ به کره ماه را اینگونه عنوان کرد که ماه همواره جرم دوست داشتنی زمینی ها محسوب می شود و با امکان مشاهده دهانه ها و ناهمواری های ماه جامعه بیشتری به این دانش روی آوری می آورند.
وی با اشاره به اینکه با این روش تعیین، روز جهانی نجوم هر سال در روز متفاوتی خواهد بود، گفت: یکی از آسیب هایی که در برخی کشورها از جمله ایران به این همراهی بین المللی جامعه نجومی کشور وارد می شود این است که در روزی متفاوت با روز رسمی بین المللی این اقدامات ترویجی صورت پذیرد و نتیجه آن شده است که طی سالیان اخیر در بعضی از شهرها روزهای جمعه ، پنجشنبه و یا حتی دیگر روزهای هفته در نزدیکی این مناسبت جهانی به بزرگداشت روز نجوم مبادرت می شود.
عتیقی ادامه داد: زیرا در گام اول با جامعه جهانی همراهی نشده و دوم آنکه مفهوم یک روز بین المللی آن است که تمام مردم دنیا در یک روز خاص شعار واحدی را سر دهند و اختصاص هفته جهانی ستاره شناسی این کمک را می کند تا در بازه زمانی بیشتری از جمله روز جمعه در هفته جهانی ستاره شناسی به ترویج این دانش بپردازیم .
وی افزود: انجمن نجوم آماتوری ایران همه ساله در این روز و هفته جهانی برنامه ها و ایده جدیدی را در حوزه دانش ستاره شناسی به اجرا درمی آورد که در سال ۱۳۹۵ نیز این برنامه ها اجرا خواهد شد.

***پیشنهاد تعیین روز ملی ستاره شناسی
عتیقی خاطر نشان کرد که انجمن نجوم آماتوری ایران در سال های اولیه دهه ۹۰ با پیشنهاد تعیین روز ملی ستاره شناسی به جامعه علمی کشور، روز ۱۳ شهریور را که مصادف با بزرگداشت ابوریحان بیرونی ستاره شناس نامدار ایرانی است ، برای این روز پیشنهاد داده است.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران افزود: از این رو در سال های اخیر در تهران و برخی شهرها برنامه های نجومی را به همین مناسبت در روز ۱۳ شهریور برگزار می کنند.

*** برنامه های انجمن نجوم آماتوری ایران در هفته نجوم
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: از آنجاکه هفته جهانی ستاره شناسی در سال ۹۵ با گذر سیاره تیر (عطارد) از مقابل خورشید آغاز می شود برنامه های این انجمن از روزهای قبل از آغاز این مناسبت بین المللی شروع می شود.
عتیقی افزود: در این راستا در روز شنبه ۱۸ اردیبهشت ۹۵ برنامه رصدی آموزشی در خانه ستاره شناسی شهرداری تهران جهت دانشجویان پسر دانشگاه علامه طباطبایی اجرا خواهد شد و در روز یکشنبه ۱۹ اردیبهشت از ساعت ۹ تا ۱۲ صبح همایش علمی همراه با سخنرانی مهندس دالکی پدر نجوم آماتوری کشور در مورد ویژگی های علمی گذر و برخی ارائه مقالات انجام می شود و در ادامه کارگاه رصدی -عکاسی گذر سیاره تیر از مقابل خورشید با مباحث متنوع کاربردی در این روز برگزار می شود.
وی ادامه داد: شامگاه یکشنبه ۱۹ اردیبهشت دختران دانشجوی دانشگاه علامه از برنامه رصدی آموزشی با همکاری خانه ستاره شناسی شهرداری منطقه ۹ تهران بهره مند می شوند.
به گفته عتیقی، در روز دوشنبه ۲۰ اردیبهشت همزمان با آغاز هفته جهانی ستاره شناسی از ساعت ۱۵ کارگاه رصدی و تصویر برداری از گذر تیر از مقابل خورشید در دو پایگاه مرکز غرب تهران خانه ستاره شناسی شهرداری منطقه ۹ و دیگری در شرق پایتخت در همکاری با مدیریت عمارت مسعودیه اجرا می شود.
وی افزود: روز چهارشنبه ۲۲ اردیبهشت ویژه برنامه ترویجی با نگاهی به ایده نو امسال انجمن نجوم آماتوری ایران به اجرا در می آید.
رییس انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: پنجشنبه ۲۳ اردیبهشت برنامه شب رصدی با نگاه به حذف آلاینده های نوری و دوری از آلودگی هوای پایتخت در سفر به روستای تاریخی ابیانه اجرا خواهد شد و همزمان در شامگاه این روز برنامه گسترده ای در دانشگاه علامه به اجرا درخواهد آمد.
عتیقی افزود: در روز جمعه ۲۴ اردیبهشت ، انجمن نجوم آماتوری ایران به دعوت انجمن نجوم ایران در یکی از بوستان های پایتخت همراه با گروه های فعال کشور برنامه های ترویجی اجرا می کند و همزمان در همین روز برنامه های خاصی جهت ترویج ستاره شناسی در دانشگاه علامه اجرا خواهد شد.
وی ادامه داد: بالاخره کارشناسان انجمن نجوم آماتوری ایران در روز شنبه ۲۵ اردیبهشت (برابر ۱۴ ماه مه ۲۰۱۶ میلادی) همزمان با جامعه جهانی ستاره شناسی، تلسکوپ را به میان مردم برده و برنامه های ترویجی را در غرب (خانه ستاره شناسی) و شرق (عمارت مسعودیه) تهران جهت عموم علاقمندان برگزار می شود.شرکت در تمامی این برنامه برای عموم مردم رایگان است.