تو ناهيد و برجيس و بهرام را ز آرش بياد آور اين نام را ز كيوان شنو خسرواني سرود چو تير آمد و مرز ايران نمود هرچند عطارد، اين جهان شگفت‌انگيز، يكي از نزديك‌ترين همسايگان زمين است، بيشتر بخش‌هاي آن ناشناخته مانده است. فلز جيوه، اقليم چهارم، فلك دوم، ... پيوندي تنگاتنگ و ناگسستني با اين هفتمين سياره باستانگان دارد. عطارد(تير) (Mercury)، نزديكترين همسايه خورشيد زندگي‌بخش، دنيايي از ركوردهاست. از ميان همه اجرامي ...

احمد شکیب در دهه اول قرن بیستم انقلابی در فلسفه طبیعی پیش آمد که بسیاری آن را از حیث عمق معنا و درهم ریزی احکام جزمی پذیرفته شده ، نسبت به انقلاب کوپرنیکی _گالیله ای ،برتر به شمار می آورند . در این فاصله زمانی دو نظریه بسیار مهمی پا به عرصه رقابت نهادند ، نظریه نسبیت و کوانتمی که نسبت به کار های دانشمندان پیشین از جمله ماکسول ،سارین کلوین وکلازیوس به نحو چشمگیری متفاوت بودند .این نظریه های جدید نیز ،با میکا ...

از ديدگاه برخى از زيست شناسان و حاميان طرح سنتى عبارت «بقاى انسب» بيانگر اين واقعيت است كه هوش بيشتر ضرورتاً شانس ادامه حيات و همچنين تكثير از طريق انتخاب طبيعى را بيشتر مى كند. اما زيست شناس مشهورى به نام ارنست ماير (دانشگاه هاروارد) معتقد است كه بسيارى از ستاره شناسان و فيزيكدانان بيش از حد در رابطه با حتمى بودن هوش خوش بين اند. وى در شماره هاى ماه مه سال ۱۹۹۶ در مجله پلنترى ريپورت چنين مى نويسد: فيزيكدان ...

از جمله مسائلی که کیهان شناسی نوین به آن توجه دارد، مسئله آغازاست . این پرسش که: « آیااساسا کیهان آغازی داشته یانه همواره موجود بوده است ؟ »؛ اگر چه نحوه نگرش علمی به این مسئله از ویژگیهای خاص خود برخورداراست که آن رااز دیدگاههای متا فیزیکی والهیاتی جدا می کند ولی طبیعت مسئله به شکلی است که ازهمان ابتدا، ارائه نظریات ومدلهای کیهان شناختی با طیف وسیعی از برداشتها وواکنشهای متافیزیکی والهیاتی همراه بوده است ، ...

آب‌شناسي (دانش هيدرولوژي) در ايران باستان   به نام خدائي كه آب آفريد ز آب آمده زندگي را پديد چو يزدان به گيتي ره نو گشاد گياه و دد و دام و مردم نهاد همه تشنه آب پاك آمدند از او زنده بر روي خاك آمدند جهش امپراتوري شكوهمند ايرانيان در زمان هخامنشيان و تعالي و ترقي آن در زمان ساسانيان، و ديرپايي اين تمدن  مديون دانش  آب‌شناسي ايرانيان يود. مردمان ايران‌زمين از ديرباز به ارزش آب به عنوان ماده‌اي زندگي‌بخش ...

در سال ۱۹۶۱ ستاره شناس فرانك درك معادله اى را ارائه كرد كه جست وجو براى يافتن موجودات فرازمينى را در مسيرى علمى قرار داد و پروژه مدرن سنتى را بنا نهاد. امروز اعداد و ارقام اين معادله چگونه به نظر مى رسند؟ جست وجو براى يافتن حيات فرازمينى به موضوعى جذاب در ستاره شناسى و زيست شناسى تبديل شده است اما كمتر كسى به ياد دارد كه چگونه اين موضوع در حدود چهل سال قبل ارائه شد.در سپتامبر ۱۹۵۹ دو فيزيكدان به نام هاى فيل ...

زماني كه ستاره شناسان از سر اتفاق يكي از قمرهاي سياره زحل را پرومته ناميدند، باور نداشتند كه روزي اسطوره پرومته در فضا به تحقق بپيوندد و باز هم پرومته از خدايان آسمان دزدي ‌كند. هفته پيش در روز 8 آبان، كاوشگر كاسيني كه زمستان گذشته به طور مشترك از طرف امريكا و اروپا به فضا فرستاده شده بود، موفق شد از فاصله 791 هزار كيلومتري تصاويري از سياره زحل و يكي از اقمار آن به نام پرومته تهيه و ارسال كند كه در آن نشان ...

مهدی اسحاقی یکی ازمعدود باورهای اخترشناسی که با انقلاب کپرنیکی برانداخته نشد،اعتقاد به جهانی ثابت وایستا بود که بروفق آن اجسام سماوی علی رغم برخورداری از حرکات مختلف،همواره درطول زمان ،تحول یا انبساط نپذیرفته و نخواهند پذیرفت.این اعتقاد توسط اسحق نیوتن به صورت یک نظریه ، تحت عنوان « نظریه جهان ایستا » ارائه شد . یک سال پس ازارائه نظریه نسبیت عام ،آلبرت اینشتین مقاله ای باعنوان « ملاحظات کیهانشناختی درباره ن ...

احمد شکیب تمام مواد و اجسام اطراف ما از ذرات بسيار ريزي به نام اتم تشكيل شده اند . تئوري اتمي بيش از 2500 سال دستخوش تغيير و تحول بوده است . نظريه اتمي براي نخستين بار توسط دموكريتوس مطرح شد . وي معتقد بود كه مواد از ذرات بسيار ريز و تقسيم ناپذير تشكيل شده است و به همين دليل اين ذرات را اتم ناميد . وي مي پنداشت كه اتم هاي مايع ، نرم ولطيف اند اما اتم هاي جامد ، سخت هستند . نقطه مقابل نظريه دموكريتوس ، نظريه ...

باستان‌شناسي فضايي؟ آيا با داستاني علمي تخيلي سر و كار داريم؟ ديگر نه. مساله تحقيقات باستان‌شناسي و محافظت از ميراث باستاني در فضا مساله‌اي است كه زمانش فرا رسيده است. ريچارد گود،‌ باستان‌شناس دانشگاه براون، 20 سال پيش گفت كه بقاياي فضاپيماها مي‌توانند اطلاعات مهمي را در اختيار محققان قرار دهد و پايه‌هاي موردنياز مطالعات باستان‌شناسي نظام‌مند را در محوطه‌هاي فضايي كه بشر در طول تاريخ به آن‌ها سفر كرده است ف ...