سحابی سیاره نمای جغد (به انگلیسی: Owl Nebula) یا Messier ۹۷ یا NGC ۳۵۸۷ با فدر ظاهری 9.9 که ساختمانی سه لایه دارد در صورت فلکی دب اکبر جای گرفته است. از آنجاییکه این سحابی مانند بقیه سحابی های سیاره ای، در ناحیه اکسیژن 3 بار یونیده با رنگ سبز بیشتر میزان تابش را دارد در ناحیه دیدگانی این طیف دارای درخشندگی بیشتری است. تاریخ پی یر مچین (Pierre Mechain) این سحابی را در سال 1781 میلادی کشف نموده است.در سال 186 ...

دید کلی تصاویر جدید تلسکوپ فضایی هابل از این ابر نواختر آثار بی‌نظمی ناحیه‌ای از رشته‌ها و فورانهای گازی را آشکار می‌کند. شش هزار سال نوری دورتر از ما در صورت فلکی ثور جرم بی نظیری به نام سحابی خرچنگ دیده می‌شود، تکه‌های به جا مانده از ستاره‌ای که در سال 1054 میلادی تبدیل به یک ابر نواختر شده است. سحابی خرچنگ عاملی کند کننده برای ذرات پر انرژی است و در مرکز آن تپ اختر بسیار چگالی قرار دارد که به سرعت درون ی ...

سحابی شکارچی که به نام سحابی جبار هم معروف است تنها سحابی آسمان است که با چشم غیرمسلح هم دیده می‌شود. مکان این سحابی در جنوب کمربند شکارچی است. سحابی معروف جبار روشنترین سحابی گازی در آسمان در صورت فلکی جبار قرار دارد.در شرایط خوب با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهده است.قدر تقریبی آن در حدود ۴ بوده واندازه آن نیز در حدود یک درجه است. این سحابی در واقع تکه کوچکی از یک ابربزرگ است که چند صد سال نوری اندازه آن است ...

سحابی سر اسب (به انگلیسی: Horshead، و B33 در کاتالوگ سحابی‌های تاریک برنارد) یک سحابی تاریک در ابر مولکولی شکارچی است که نزدیک به شرقی‌ترین نقطهٔ صورت فلکی شکارچی (ستاره نطاق) قرا گرفته‌است و ۱۵۰۰ سال نوری تا زمین فاصله دارد. این جرم همچون دندانه‌ای تیره در میان سحابی نشری قرمز رنگ خودنمایی می‌کند. چهرهٔ تیره‌ای از سر اسب در سحابی آشکار است و که این جرم در حقیقت غباری کدر است که در جلوی سحابی نشری و پرنوری ...

به ابر عظیمی از غبار، گاز و پلاسما در فضاهای میان‌ستاره‌ای، سَحابی یا اَبری گفته می‌شود. سحابی‌ها محل تولد ستاره ها هستند. سحابی‌ها را بر پایه نحوه درخشانی‌شان به دسته‌های زیر بخش می‌کنند: سحابی گسترده که در اثر نور ستارگان نزدیک به آن می‌درخشد. سحابی گسیلشی یا نشری، که دارای خطوط گسیلشی هستند که از خود آنها تابیده می‌شود. دو گونه اصلی از این سحابی‌ها منطقه اچ۲ (H II) و سحابی‌های سیاره‌ای هستند. سحابی بازتا ...

تصور بر این است که نخستین بار چینی ها ستاره ها را در گردهمایی رده بندی کردند که صورت های فلکی نامیده می شوند. البته نجوم در چین باستان به صورت یک موضوع مشخص مطرح نبود، بلکه براساس دو سنت عمل می شد: نخست با عنوان لیفا (مربوط به روشهای تقویمی ) که در آن به حرکت و نظم تکرار پدیده های نجومی توجه می کردند و محاسبات نجومی ریاضی مورد توجه بود. چینی ها حتی پیش از ۱۴۰۰ ق. م نیز تقویم داشتند. در سنت دوم با عنوان تیان ...

آنچه در پی می‌آید صفحاتی از جلد اول کتاب هزاره‌های گمشده، نوشته‌ی دکتر پرویز رجبی است؛ که با اجازه‌ی ایشان در زبان فارسی منتشر می‌گردد. لازم به ذکر است که مطلب زیر شامل صفحات 439 تا 450 چاپ اول این کتاب است. از جناب دکتر پرویز رجبی به خاطر مساعدت و لطف بی پایانشان تشکر کرده و برای این استاد گرانقدر آرزوی سلامتی و بهروزی داریم. اَباختران ستارگان در فرهنگ ایران باستان از اهمیت تعیین کننده‌ای برخوردارند. بدون ...

مصریان به آسمان و ستاره ها توجه ویژه داشتند. یک دلیل آن کوشش برای پیش بینی زمان طغیان رود نیل بود که همواره در زمان معینی رخ می داد. مصریان باستان طلوع ستاره شعرای یمانی (شباهنگ) را آغاز سال نو و نشانه طغیان رود نیل می دانستند. پژوهش ها نشان می دهد که مصری ها از برخی روش های بابلی در محاسبه سیارات استفاده می کردند. به سبب نفوذ ستاره شناسی بابلی، صورت های فلکی دوازده گانه منطقه البروج در مصر رواج یافت. به اح ...

افلاطون‌، فيلسوف‌ يوناني‌ قرن‌ چهارم‌ پيش‌ از ميلاد، مساله‌اي‌ براي‌ توضيح‌ حركت‌هاي‌ آسماني‌ وضع‌ كرد. او مي‌گفت‌: ستارگان‌ نمايندة‌ موجودات‌ تغييرناپذير و جاودانه‌ هستند با سرعت‌يكنواخت‌ و در كاملترين‌ و منظم‌ترين‌ مسيرها در آسمان‌، به‌ دورزمين‌ مي‌گردند. توجيه‌ افلاطون‌ مبني‌ بر اينكه‌ تمامي‌ ستارگان‌ و سيارات‌ بايد در مسيرهايي‌ دايره‌ وار (چون‌ دايره‌ كاملترين‌ شكل‌است‌) به‌ دور زمين‌ بچرخد، به‌ مدت‌ 2 ...

بطليموس‌ منجم‌ بزرگ‌ اسكندراني‌ در 150 ميلادي‌ كتاب‌ المجسطي‌ را به‌ رشتة‌ تحرير در آورد. او در اين‌ كتاب‌ به‌ دنبال‌ منظومه‌ ايست‌ كه‌ قادر به‌ پيشگويي‌ دقيق‌ مواضع‌ هر سياره‌ باشد. نوع‌ منظومه‌ و فيزيك‌ حركت‌ها، در مدل‌ او، مبني‌ بر فرضيه‌هاي ‌ارسطو بود. در واقع‌ علت‌ اصلي‌ اين‌ نكته‌ كه‌ بطليموس‌ نظرية‌ زمين‌مركزي‌ را پذيرفت‌ نه‌ خورشيد مركزي‌ را همين‌ بود كه‌ با عوامل‌حركت‌ يعني‌ ديناميك‌ ارسطويي‌ بر اس ...