علاء الدین علی بن محمد سمرقندی معروف به ملا علی قوشچی Reviewed by Momizat on . علاء الدین علی بن محمد سمرقندی معروف به ملا علی قوشچی دانشمند، منجم و ریاضیدان ایرانی ( متوفی 879ه.ق) بود. پدرش قوشچی الغ بیگ بود. وی در سمرقند متولدشد و هیات و علاء الدین علی بن محمد سمرقندی معروف به ملا علی قوشچی دانشمند، منجم و ریاضیدان ایرانی ( متوفی 879ه.ق) بود. پدرش قوشچی الغ بیگ بود. وی در سمرقند متولدشد و هیات و Rating: 0
شما اینجا هستید: خانه » دانشمندان علم نجوم » علاء الدین علی بن محمد سمرقندی معروف به ملا علی قوشچی

علاء الدین علی بن محمد سمرقندی معروف به ملا علی قوشچی

علی_بن_محمد_سمرقندی

علاء الدین علی بن محمد سمرقندی معروف به ملا علی قوشچی دانشمند، منجم و ریاضیدان ایرانی ( متوفی ۸۷۹ه.ق) بود. پدرش قوشچی الغ بیگ بود. وی در سمرقند متولدشد و هیات و ریاضیات را از قاضی زاده رومی که مدرس مدرسه سمرقند بود و الغ بیگ ( شاهزاده تیموری پسر سلطان شاهرخ) که در فنون ریاضی دست داشت فرا گرفت. نوشته اند که قوشچی برای تکمیل معلومات خود به کرمان نیز رفت. از کثرت تقرب در نزد الغ بیگ به فرزندی خواندگی وی مشهور بود. وی در تکمیل زیج الغ بیگ شرکت جست. پس از قتل الغ بیگ در ۸۵۳ه.ق علی قوشچی عازم سفر حج شد و تبریز مورد توجه اوزون حسن آق قویونلو قرار گرفت و از سوی وی برای عقد صلح با سلطان محمد فاتح به استانبول رفت. و با موفقیت به آذربایجان بازگشت . اما به دعوت سلطان محمد فاتح به استانبول رفت و در مدرسه ایاصوفیا به تدریس و تالیف کتبی پرداخت و در همان جا ۸۷۹ه.ق درگذشت.گروه : مشاهیر ملیرشته : ریاضیات و نجوموالدین و انساب : پدر علاء الدین علی بن محمد سمرقندی ، مردی به نام محمد سمرقندی که منصب قوشچی را در دربار شاهزاده الغ بیگ تیموری برعهده داشت.اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی : سمرقند از زمان تیمور گورکانی به پایتختی انتخاب شد و دانشمندان سراسر جهان اسلام به آنجا فرا خواند شدند که موجب شکوفایی علمی و هنری آنجا شد. پس از مرگ امیر تیمور نواده او الغ بیگ به عنوان حاکم سمرقند برگزیده شد که خود ریاضیدان و منجمی زبر دست بود. در دربار الغ بیگ محمد سمرقندی قوشچی که نگهدارنده و مهتر بازهای شکاری سلطان بود، محبوبیتی داشت از این رو علاوه بر پایگاه اجتماعی خانواده قوشچی، موجب رفاه و آموزش مناسب ملا علی قوشچی شد.تحصیلات رسمی و حرفه ای : علاء الدین علی بن محمد سمرقندی در سمرقند متولد شد و به سبب ثروت و نفوذ پدرش محمد سمرقندی قوشچی از کیفیت تحصیل مناسبی در آنجا برخوردار شد. چنانکه هیات و ریاضیات را نزد قاضی زاده رومی که مدرس مدرسه سمرقند بود، و نیز نزد شاهزاده الغ بیگ که در فنون ریاضی مهارت داشت آموخت و برای تکمیل معلومات خود سفری به کرمان کرد. پس از بازگشت تحقیقات نجومی و همکاری خود با الغ بیگ در زمینه رصد ستارگان و تهیه الغ بیگی افزایش داد.خاطرات و وقایع تحصیل : علاء الدین علی بن محمد سمرقندی چندان نزد شاهزاده الغ بیگ محبوب بود که به فرزند خواندگی پذیرفته شد و پس ازمرگ استادش قاضی زاده رومی، به مدیریت رصدخانه سمرقند منصوب شد.و در تکمیل زیج الغ بیگ شرکت جست.فعالیتهای ضمن تحصیل : سفر به کرمان جهت تکمیل تحصیل، مطالعه آثار گذشتگان و رصد ستارگان در روزگار تحصیل ملا علی قوشچی اتفاق افتاده است.استادان و مربیان : علاء الدین علی بن محمد سمرقندی ( علی قوشچی) هیات ( ستاره شناسی) و نجوم را از قاضی زاده رومی که مدرس مدرسه سمرقند بود فرا گرفت. وی ریاضیات را از شاهزاده الغ بیگ ( ریاضیدان و حاکم تیموری شهر سمرقند) آموخت. و البته در کرمان نیزا ستادانی داشته است که نام آنان را نمی دانیم.هم دوره ای ها و همکاران : غیاث الدین جمشید کاشانی که بزرگترین و مشهورترین منجم وریاضیدان عهد تیموری است. از معاصران علاء الدین علی بن محمد سمرقندی بوده است.همسر و فرزندان : از همسر و فرزندان علاء الدین علی بن محمد سمرقندی نام و نشانی نیست اما می دانیم که یکی از نوادگان او میرم چلبی نام داشته است که بررساله الفتحیه نیای خود شرحی نگاشته است.وقایع میانسالی : علاء الدین علی بن محمد سمرقندی پس از اتمام تحصیلات خود در سمرقند و کرمان، و پس از مرگ استادش قاضی زاده روی به مدیریت رصد خانه سمرقند منصوب شد و در تکمیل زیج الغ بیگ شرکت کرد. پیش از این چون ملا علی قوشچی بدون اجازه الغ بیگ به کرمان رفته بود، بعد از بازگشت، رساله «حل اشکال القمر» رابه الغ بیگ تقدیم کرد. این رساله بسیار مورد توجه و تحسین قرار گرفت. پس از قتل الغ بیگ در ۸۵۳ه.ق توسط فرزندش عبداللطیف، ملا علی قوشچی به سفر حج رفت و در تبریز مورد توجه اوزون حسن آق قویونلو ( ۸۸۲ ـ ۸۵۷ ه.ق) قرار گرفت. و از سوی او برای عقد صلح با سلطان محمد فاتح عثمانی ( ۸۸۶ ـ ۸۵۵ ه.ق) به استانبول رفت و پس از بازگشتی موفقیت آمیز به تبریز،‌ به دعوت سلطان محمد به استانبول بازگشت و تا پایان عمر در مدرسه ایاصوفیا به تدریس و تحقیق پرداخت.زمان و علت فوت : علاء الدین علی بن محمد سمرقندی در پنجم ماه شعبان سال ۸۷۹ه.ق در استانبول در گذشت.مشاغل و سمتهای مورد تصدی : علاء الدین علی بن محمد سمرقندی پس از تکمیل و اتمام تحصیلات خود در سمرقند و کرمان به عنوان منجم در تکمیل زیج الغ بیگی در رصد خانه سمرقند مشغول به کار شد و پس از مرگ استادش قاضی زاه رومی به ریاست رصد خانه سمرقند رسید و احتمالا درمدرسه همان جا نیز تدریس می کند. وی در اواخر عمر در مدرسه ایاصوفیای استانبول به تدریس نجوم و ریاضی می پرداخت ونیز از منجمین دربار سلطان محمد فاتح به شمار می رفت.فعالیتهای آموزشی : علاء الدین علی بن محمد سمرقندی به احتمال زیاد علاوه بر ریاست رصد خانه سمرقند ، در دوره الغ بیگ به تدریس نجوم و ریاضی نیز در مدرسه سمرقند مشغول بوده است . در هنگام اقامت وی در عثمانی در اواخر عمر نیز رسما باسمت مدرس مدرسه ایاصوفیا به تدریس نجوم وریاضیات بود. و از نخستین معلمان کشور ترکیه دراین زمینه ها مشهور است.مراکزی که فرد از بانیان آن به شمار می آید : علاء الدین علی بن محمد سمرقندی ازنخسیتن معلمان نجوم درکشور ترکیه امروز (عثمانی قدیم) بود. و در بسط علوم آن کشور کوشید. کسهرای اعشاری که توسط غیاث الدین جمشید کاشانی اختراع شده بود، به وسیله قوشچی در ترکیه شناسانده شد.سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : مطالعه آثار گذشتگان و تالیف کتاب درسی درزمینه نجوم وریاضیات و انجام تحقیقاتی جدی در نجوم و علم حساب در ریاضیات اسلامی از اموری بود که بسیاری از عمر علاء الدین علی بن محمد سمرقندی را به خود معروف داشت.چگونگی عرضه آثار : ملا علی قوشچی چون در جوانی بدون اجازه الغ بیگ برای تحصیل به کرمان رفته بود، بعد از بازگشت رساله « حل اشکال القمر » را به وی تقدیم کرد. و بسیار مورد توجه و تحسین قرار گرفت. ملا علی قوشچی در اواخر عمر در عثمانی در دربار سلطان محمد فاتح می زیست و دو کتاب به نام سلطان محمد فاتح نوشت یکی رساله محمدیه در حساب و دیگری رساله فتحیه در هیات « ستاره شناسی ».
آثار :
رساله ای درهیات
رساله حل اشکال القمر
رساله در حساب و هندسه
رساله در هندسه
رساله فتحیه
رساله محمدیه در حساب
شرح زیج الغ بیگ
میزان الحساب ( زبده الحساب =حساب فارسی )

درباره نویسنده

تعداد نوشته ها : 1543
  • تبلیغات

    با ما صفحه اول گوگل را تجربه کنید خرید بک لینک ، بک لینک

  • ارسال یک دیدگاه

    بازگشت به بالا