وقتی میگوییم «اَبَرماه خونین آبی» دقیقا از چه حرف میزنیم؟
این روزها زیاد میشنویم که قرار است چهارشنبه یازدهم بهمن ۹۶ شاهد «ابرماه خونین آبی» در آسمان باشیم! رسانههای مختلف جهان و شبکههای اجتماعی و حتی وبگاه معتبر ناسا با عنوان «Super Blue Blood Moon» از آن یاد میکنند.
بیایید در ادامه ببینیم چهارشنبه قرار است دقیقا چه اتفاقی بیفتد:
۱. اصطلاح «Blue Moon» یا ماه آبی به دومین ماه بدر (Full moon) در یک ماه اشاره دارد که ریشهاش به فرهنگ عامه در اروپا برمیگردد. در این شرایط ماه آبی دیده نمیشود، بلکه مثل همیشه به رنگ سفید-نقرهای دیده میشود. دربارۀ این واژه و پدیدار شدنش در ادامه توضیحاتی آمده است.
۲. اصطلاح «Blood Moon» به ماهی گفته میشود که از درون سایۀ زمین میگذرد و رنگش به سرخی میگراید، یعنی همان ماه بدر در زمان ماهگرفتگی. بااینحال، گاهی درشرایط جوی خاص و هنگام طلوع یا غروب در نزدیکی خط افق شاید قرص ماه سرخگون به نظر برسد.
۳. ابر ماه یا «Super Moon» در اصطلاح به زمانی گفته میشود که قرص ماه (بهخصوص ماه بدر) در مدار خودش به نزدیکترین فاصله از زمین برسد. در این شرایط اندازه قرص ماه حدود ۱۴ درصد بزرگتر به نظر میرسد.
یازدهم بهمن هر سه حالت بالا همزمان با هم رخ میدهد و به این پدیده جذابیت ژورنالیستی خاصی میبخشد. هرچند از نظر علمی خسوف یازدهم بهمن، ویژگی بسیار متمایزی با دیگر ماهگرفتگیهای مشابه ندارد.
این روزها برخی وبگاهها و کاربران شبکههای اجتماعی طوری به ماهگرفتگی ۱۱ بهمن پرداختهاند که گویی قرار است سه ماه متفاوت در آسمان دیده شود!
گاهی ترجمۀ غلط و ناآگاهی کار دستمان میدهد. در شامگاه ۱۱ بهمن امسال پدیدۀ ابرماه آبی اتفاق میافتد که البته به هیچ عنوان به اتفاقی خاصی اشاره ندارد. این عبارت در ادبیات قدیمی اروپاییان، در معنی کاملاً متفاوتی به کار میرفته و بیشتر به غیرمنتظره بودن رخدادی اشاره داشته است. هرچند ماه در شرایط مختلف جوی ماه میتواند به رنگ آبیگون یا نیلگون نیز دیده شود. حال چرا در اصطلاح «ماه آبی سرخ فام» گفته شده است؟ همان طور که پیشتر عنوان شد، ماه آبی صرفاً به ابرماه دوم ماه در یک ماه میلادی گفته میشود؛ این اصطلاح به معنی نجومی آن در سال ۱۹۳۴/۱۳۱۲در مجلات نجومی به کار رفت و به هیچ وجه جنبۀ بصری یا فیزیکی ندارد. ماه آبی یا همان اَبَرماه آبی بیشتر به رنگ عادی و همیشگی سفید یا نقرهای ماه دیده میشود. حال اگر به دلایل مختلف، از جمله خسوف (که بهطور طبیعی رنگ آجری در نتیجه پخش بخش قرمز طیف نور خورشید درسایه زمین به قرص ماه میدهد) یا آلودگی هوا (که موجب ایجاد تغییری در ترکیبات جو ایجاد شود و ظاهری سرخگون به ماه دهد) در اصطلاح به آن ابرماه آبی سرخ فام میگویند.
اصطلاح ژورنالیستی «ابرماه خونین آبی» به پدیدهای نجومی و جوی بهطور همزمان اشاره دارد. امسال ابرماه در نتیجه خسوف به رنگ سرخ دیده خواهد شد و در برخی از مناطق زمین در شرایط گرفتگی یا خسوف این پدیده دیده میشود؛ ولی هرگز سه قرص ماه در آسمان زمین ظاهر نخواهد شد!
خرید کریو
ممنون از سایت و مطالب خوبتون
خرید کریو
بسیار عالی