حرکت رجعی

حرکت واقعی سیارات منظومه شمسی، مداری است بیضوی شکل بدور خورشید؛ اما حرکت ظاهری سیارات از دید ناظر زمینی به شکل رفت و برگشتی است که به آن حرکت رجعی یا رجوعی گفته می شود. این پدیده بعلت جابجایی ناظر در اثر گردش زمین بدور خورشید و اختلاف منظر ناشی از آن و همچنین تغییرات سرعت مداری زمین نسبت به سیارات می باشد.

حرکت ظاهری یک سیاره از غرب به شرق تا زمانی است که سرعت آن به کمترین مقدار می‌رسد و به نظر می‌رسد که نسبت به صفحه ستارگان حرکتی ندارد و متوقف شده، در این حالت گفته می شود سیاره در «اقامت شرقی» بسر میبرد. پس از آن سیاره حرکت بازگشتی خود را آغاز می کند که همان حرکت رجعی است (حرکت شرق به غرب). در پایان حرکت رجعی، دوباره سیاره به حالت اقامت می رسد که به آن «اقامت غربی» گفته می شود. و بعد از آن دوباره حرکت اصلی یعنی غرب به شرق ادامه می یابد. در نیمه راه حرکت رجعی یعنی بین اقامت شرقی و غربی، سیاره در حالتی قرار دارد که کمترین فاصله را تا زمین دارد. این حالت برای سیارات بیرونی(مریخ به بعد) زمان «مقابله» است که بهترین موقعیت رصدی برای آنهاست. اما برای سیارات درونی(عطارد و زهره) زمان «مقارنه سفلی» است که بدترین موقعیت رصدی برای آنها محسوب می شود.