کشف یک صحنه جرم کیهانی

منجمان با استقاده از داده‌های آرشیو ماهواره ژاپنی اشعه ایکس «سوزوکو» جرم پیش از انفجار یک ستاره کوتوله سفید را تعیین کرده‌اند که هزاران سال پیش منفجر شده است.

به گزارش سرویس علمی ایسنا، این اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهند چنین انفجاری شامل فقط یک ستاره کوتوله سفید بوده و نتایج بدست‌آمده، سناریوی پیشین مبتنی بر وجود یک جفت کوتوله سفید در حال ادغام را در رخداد چنین انفجاری رد می‌کند.

محققان با همکاری مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا، مشاهدات آرشیوی بقایای ابرنواختری به نام ۳C 397 که در فاصله ۳۳ هزار سال نوری و در صورت فلکی اکیلا واقع شده را تحلیل کردند. منجمان تخمین می‌زنند این ابر متشکل از پسماند ستاره‌ای، بین هزار تا دو هزار سال بسط یافته و ۳C 397 را به بازمانده‌ای میانسال تبدیل کرده است.

تیم علمی کشفیات شفافی از عناصر مهم برای وزن‌کردن این کوتوله سفید را با استفاده از داده‌های طیف‌سنج تصویربرداری اشعه ایکس ماهواره ژاپنی Suzaku انجام داد. این مشاهدات در اکتبر سال ۲۰۱۰ و با انرژی بین ۵۰۰۰ و ۹۰۰۰ الکترون ولت انجام شده بودند.

داده‌های مادون‌قرمز تلکسوپ فضایی اسپیتزر ناسا هم دیدگاه‌هایی درباره گاز و غباری ارائه دادند که بقایای در حال انبساط ۳C 397، هنگام ورود آن به فضای بین ستاره‌ای را جمع‌آوری کرده است.

این مشاهدات از آوریل سال ۲۰۰۵، نشان می‌دهد ۳C 397 جرمی معادل ۱۸ برابر بزرگ‌تر از کوتوله سفید اصلی را جمع‌آوری کرده و تیم علمی نتیجه گرفت امواج شوک به طور کامل بخش‌های درونی این باقی‌مانده را حرارت داده است.

در واقع، کوتوله سفید اصلی ماده را از ستاره همراه نرمال خود جمع‌آوری کرده و زمانی که جرم آن به ۱.۴ برابر جرم خورشید رسید، منفجر شد. تا پیش از این، منجمان بر این باور بودند محتمل‌ترین راه برای این که یک کوتوله سفید جرم بدست آورد، این است که عضو یک سیستم دوگانه نزدیک به همراه یک ستاره خورشیدمانند نرمال باشد.

اکثر ستارگان دارای جرم پایین و متوسط مشابه خورشید در روزهای پایانی عمرشان به کوتوله‌های سفید تبدیل می‌شوند. یک کوتوله سفید معمولی به اندازه خورشید جرم دارد با این حال، اندازه آن تقریبا همانند زمین است. این موضوع کوتوله‌های سفید را در میان متراکم‌ترین اجرام کیهانی قرار می‌دهد و فقط ستارگان نوترونی و سیاهچاله‌ها از آنها متراکم‌تر هستند.