آشنایی با کره سماوی Reviewed by Momizat on . بسياري از افرادي كه كار با تلسكوپهايي با مقر استوايي را به تازگي شروع كرده اند ودر مورد كره سماوي اطلاعات چنداني ندارند. در استفاده از درجه بند يهاي تلسكوپ مشكل بسياري از افرادي كه كار با تلسكوپهايي با مقر استوايي را به تازگي شروع كرده اند ودر مورد كره سماوي اطلاعات چنداني ندارند. در استفاده از درجه بند يهاي تلسكوپ مشكل Rating: 0
شما اینجا هستید: خانه » مقاله ها » آشنایی با کره سماوی

آشنایی با کره سماوی

بسیاری از افرادی که کار با تلسکوپهایی با مقر استوایی را به تازگی شروع کرده اند ودر مورد کره سماوی اطلاعات چندانی ندارند. در استفاده از درجه بند یهای تلسکوپ مشکل دارند و ابتدا جرم مورد نظر را از

جوینده وسپس از درون چشمی پیدا می کنند. شاید این روش برای اجرام پرنور درست باشد. ولی وقتی به سراغ اجرام اعماق آسمان می رویم بامشکل جدی مواجه میشویم. راه حل چیست؟

بسیاری از منجمان آماتور پر تجربه روش پرش ستاره ای را به کار می برند . ولی این کار هم به تنهایی نمیتواند جوابگو باشد . در عکس هایی که از پشت تلسکوپ می گیریم باز هم احتیاج به استفاده از درجه –

بند یهای تلسکوپ برای قطبی کردن دقیق داریم. در این مقاله میخواهیم کار با این نوع تلسکوپ ها را توضیح دهیم . مطالب را در چند بخش بررسی می کنیم :

آشنایی با کره سماوی و اصطلا حات آن

مختصات افقی و استوایی

روشهای قطبی کردن دقیق تلسکوپ ومزایای آن

Step1 : آشنایی با کره سماوی

در شبهای صاف وقتی سر را رو به آسمان بلند میکنیم آن را شبیه گنبد بسیار بزرگی می بینیم که به هر سو کشیده شده است و ستاره ها بر سقف این گنبد چسبیده اند. گذشتگان نیز آسمان را چنین می دیدند و

فکر میکردند که اسمان پر ستاره کره ای بزرگ است که به دور زمین می چرخد. درست است که امروزه از نظر ما این فرض کاملا اشتباه است ولی برای فهمیدن بحثهای کره سماوی

(که یکی از مهمترین بخشهای نجوم است) بهتر است که مثل گذشتگانمان فکر کنیم : آسمان کره تو خالی بزرگ چرخانی است که زمین و راصد در مرکز آن قرار دارند و تمام اجرام آسمان در سطح درونی

این کره واقع اند . منجمان این کره ی فرضی را کره سماوی یا کره آسمانی نامیده اند.

هنگام رصد مکان اجرام سماوی را بر روی کره سماوی تعیین می کنیم. وقتی آسمان را مشاهده میکنیم باید فرض کرد که در مرکز کره سماوی قرار داریم و به سطح داخلی کره ی سماوی که ستاره ها بر ان

تصویر شده اند نگاه می کنیم . حالا تو ضیح حرکت ستاره ها با استفاده از کره سماوی ساده است. زمین درون کره سماوی به دور محورش میچرخد و ستاره ها نیز متحرک به نظر میرسند.

بیایید برای تصور بهتر کره ی سماوی از کره جغرافیایی استفاده کنیم : یک کره جغرافیایی کوچک را در مقابل خود بگذارید. میدانید که این کره ها توخالی هستند . فرض کنید در داخل این کره و در مرکز آن

ایستاده اید . از تخیل هندسی خود کمک بگیرید و فرض کنید که همانطور که در مرکز کره ایستاده اید ستاره هایی به آن منطبق با خطوط عرض جغرافیایی چسبیده اند. حال اگر کره را بچرخانید حرکتی

شبیه حرکت ستاره ها در آسمان پدید می آید . شاید بپرسید چرا ستاره ها منطبق با خطوط عرض جغرافیایی باید باشند؟ دلیل این موضوع را در بخش دوم مقاله ودر مبحث میل ستاره ها خواهید فهمید.

و اما چند تعریف برای اصطلا حاتی که در مبحث کره آسمان به کار برده می شود:

سمت الراس : نقطه ای در آسمان که در بالای سر ناظر قرار دارد و فاصله ی آن از افق ۹۰ درجه است.

نصف النهار آسمان: دایره عظیمه دیگری است که که از سمت ا لراس وشمال و جنوب افق ناظر

می گذرد . بیشترین ارتفاع هر ستاره بر روی نصف النهار آسمان است.

استوای آسمان: دایره عظیمه دیگری که تصویر استوای زمین بر روی کره سماوی است .همانطور

که استوای زمین آن را به دو بخش تقسیم می کند استوای سماوی نیز آسمان رابه دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم میکند. نحوه پیدا کردن استوای سماوی را در ادامه توضیح خواهم داد

۴. قطب شمال سماوی : نقطه ای در شمال کره سماوی که امتداد محور زمین از آن میگذرد.

۵.قطب جنوب سماوی : نقطه ای در جنوب کره سماوی که امتداد محور زمین از آن میگذرد.

به طور اتفاقی ستاره ای با اندکی خطا نقطه قطب شمال سماوی را نشان میدهد. ستاره ی قطبی با حدود یک درجه فاصله از قطب شمال سماوی ستاره ی مورد نظر است. همانطور که فاصله ی

قطب شمال زمین تا خط استوا ۹۰ درجه است فاصله ی قطب شمال آسمان از استوای آسمان نیز ۹۰ درجه است. پس برای پیدا کردن استوای آسمان کافیست از ستاره قطبی ۹۰ درجه به سمت جنوب

نشانه بروید . راه دیگر استفاده از صورت فلکی جبار است. کافیست ستاره ی بالایی کمربند جبار را پیدا کنید. این ستاره با دقت خوبی استوای آسمان را نشان میدهد. در تصویر زیر خط قرمز نشان دهنده ی

استوای آسمان است که با اندکی اختلاف بالاتر از کمربند جبار است.(تصویر بر گرفته از نرم افزار Starry Night professional 4.5)

62E_image001

وقتی شما در عرض جغرافیایی ۹۰ بایستید ستاره قطبی تقریبا در سمت الراس شماست. وقتی یک درجه پایینتر بیایید ستاره قطبی نیز یک درجه پایین می آید . فرض کنید همین طور از قطب شمال به سمت

استوا با عرض جغرافیایی ۰ درجه حرکت کنید. خواهید دید که در استوا ارتفاع ستاره قطبی از افق نیز ۰ درجه خواهد شد.(مماس بر افق). به نکته جالبی رسیدیم! ارتفاع ستاره قطبی از افق عرض جغرافیایی

محل رصد را به ما نشان میدهد.از طرفی قبلا می دانستیم فاصله ستاره قطبی از استوای آسمان ۹۰ درجه است . پس به فرمول جدیدی برای تعیین ارتفاع استوای سماوی رسیدیم :

عرض جغرافیایی ناظر – ۹۰ = بیشترین ارتفاع استوای سماوی

بیشترین ارتفاع استوای سماوی محل تلاقی آن با نصف النهار ناظر است.همانطور که در شکل زیر دیده میشود استوای آسمان در افق جنوب به بیشترین ارتفاع خود می رسد. دلیل این مطلب این است که نصف النهار ناظر از نقاط شمال و سمت الراس و جنوب ناظر میگذرد. حال برای پیدا کردن استوا سماوی کافیست عرض جغرافیایی محل رصد یا همان ارتفاع ستاره قطبی را در رابطه بالا بگذارید. فرض کنید در شهری با عرض جغرافیایی ۴۰ هستیم . بااستفاده از رابطه بالا ارتفاع ماکسیمم استوای سماوی ۵۰ درجه به دست می آید. پس روبه افق جنوب بایستید و ۵۰ درجه بالاتر از افق راجستجوکنید.(بااین توضیح که قطر ظاهری مشت بسته ی مادرطول بازویمان حدود۱۰درجه است.)

261_image002

در شکل بالا خط قرمز: استوای سماوی خط آبی : قسمتی از نصف النهار ناظر که از افق جنوب میگذرد. خط سبز:ارتفاع استوای سماوی از افق که در اینجا۲۶.۵ درجه است. (تصویرازStarry night)

این مباحث در بخش بعدی این مقاله که در مورد مختصات استوایی است بسیار کاربرد دارند و اصول اولیه کار با تلسکوپهایی با مقر استوایی است.
نظرات ارسالی:

KHORRAMIFAR
۱۳۹۱/۰۲/۱۱ ۸:۵۷:۰۰ PM
چراحرکت ماه سبب ایجاد جزرومد اقیانوس هامی شوداماسیارات و ستاره های دیگر بویژه خورشید این تاثیرگذاری را ندارد.

درباره نویسنده

تعداد نوشته ها : 1543
  • تبلیغات

    با ما صفحه اول گوگل را تجربه کنید خرید بک لینک ، بک لینک

  • ارسال یک دیدگاه

    بازگشت به بالا