سفر به مریخ

در ابتدا این برنامه بسیار ساده به نظر می رسید زیرا هر دو کشور می پنداشتند که با ساختن رآکتور اتمی با برودت هیدروژنی سفر به مریخ بسیار ساده خواهد شد.امریکایی ها بسیار سریع اولین مدل از راکتور را برای سفینه ی فضایی در سال ۱۹۵۹به آزمایش گذاشتند.این راکتور KIWI-A نام گرفت.این آزمایش ها نشان داد که رآکتور را می توان برای سوزاندن هیدروژن به کارگرفت.اما ساخت این راکتور برای دما های بالا مناسب نبود.بنابراین ساخت رآکتور مناسب پیچیده تر شد.

شوروی وزن موتور سفینه ی فضایی را حدود ۱۴ تن بر آورد کرد و به کارگیری از موشک پروتون براین حمل موتور ۱۴ تنی بسیار مناسب بود.یکی از تفاوت های اصلی شوروی با امریکا (در طرح موتور های با رآکتورهسته ای)این بود که طراحی موتور به سبک امریکایی نا همگن بود.در طراحی موتور به روش همگن سوخت هسته ای و کند کننده یا مدراتور(وسایلی که در راکتور ها نوترون های سریع را کند می کنند.) به صورت یکنواخت توزیع شده اند.در طراحی موتور به روش همگن کند کننده در دماهای بسیار پایین کار می کند .شوروی در برنامه ی خود طراحی موتور را به روش همگن در نظر گرفت.

سوخت مورد استفاده

ترکیبی از کربور اورانیوم و تنگستن برای سوخت سفینه ی فضایی در نظر گرفته شد.در دماهای بالا کریستال های کربور تنگستن سبب استحکام سوخت می شدند.شوروی دو مدل برای موتور های راکتور های هسته ای طراحی کرد.یکی از این مدل ها به نام EVG نام گذاری شد اینگونه موتور هسته ای می تواند به صورت پی در پی تا دو ساعت کار کند.به کار گیری از این موتور سبب می شود تا شرایط کار روی سوخت هسته ای بررسی شود.در آن زمان در اطراف مسکو از توربو پمپ ها استفاده می کردند.با به کارگیری از این دستگاه ها و راکتور ها موتور های راکتور آماده می شدند.

پرواز ها
۲۷ مارس سال ۱۹۷۸ اولین راکتور مدل ۱۱B91-IR-100 آزمایش شد(در این مدل دمای هیدروژن پنج برابر می شد).این راکتور دارای توانایی های بالایی بود برای نمونه دمای هیدروژن به کار رفته در آن به ۱۵۰۰ سلسیوس می رسید.سپس قابلیت های این راکتور افزایش پیدا کرد و توان آن از ۲۵ مگا وات به ۴۲ مگا وات و دمای هیدروژن آن به ۲۳۶۰ سلسیوس رسید.

تا نزدیکی اواسط دهه ی ۱۹۸۰ آزمایش راکتور ها ادامه پیدا کرد و در امریکا نیز توان موتور های راکتور افزایش یافت.در سال ۱۹۸۵ راکتور مدل ۱۱B91-IR-100 آماده ی اولین پرواز فضایی خود بود اما برای این کار نیاز به بلوک های افزایش دهنده ی سرعت بود این پروژه به هیچ یک از شرکت های فضایی شوروی سفارش نشد و همچنین به دلایل بسیار دیگر این پرواز انجام نشد. در سال ۱۹۸۸ پروژه موتور های الکترو راکتور متوقف شد و چندی بعد در سال ۱۹۹۰ ایده ی ویتالی میخایلویچ ایولف در استفاده از موتور های الکترو راکتور در شوروی به کلی فراموش شد.

بازگردان:صبا اکبری

برگرفته از مجله ی مکانیک عمومی چاپ ژانویه ی۲۰۰۷